O czynnej ochronie rybitwy czarnej i rzecznej w Radio Poznań
W trakcie audycji z serii DRZWI DO LASU w Radio Poznań, pracownicy naszego Zespołu ds. Ochrony Przyrody i Krajobrazu opowiedzieli o Rogalińskim i Żerkowsko-Czeszewskim Parku Krajobrazowym, przyczynach ubywania ptaków wodnych oraz o projekcie czynnej ochrony rybitwy czarnej i rzecznej.
Tutaj znajdziecie audycje radiowe (nr 125 i 130) z udziałem naszych pracowników.
Więcej informacji o projekcie ochrony rybitwy rzecznej i czarnej prowadzonym przez Zespół Parków Krajobrazowych Województwa Wielkopolskiego, znajdziecie Państwo na naszej stronie internetowej
O rybitwie rzecznej

Fot. M. Białek
Rybitwa rzeczna to gatunek, który zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt wymaga ochrony czynnej. Jest również wymieniony w załączniku I dyrektywy ptasiej.
To nieliczny w Wielkopolsce gatunek lęgowy objęty ścisłą ochroną prawną. Jej liczebność jest w dużym stopniu zależna od dostępności odpowiednich biotopów lęgowych (głównie piaszczystych wysp), które często zarastają lub na skutek zmian poziomu wody są podtapiane. W parkach krajobrazowych Wielkopolski obecnie brak takich miejsc, w związku z czym rybitwy rzeczne gniazdują w nich sporadycznie i nielicznie. Ptaki pojawiające się wiosną na terenie jezior i stawów w wielkopolskich parkach krajobrazowych nie są w stanie przystąpić do lęgów z uwagi na brak dogodnych siedlisk. Na wielu obszarach ptaki podejmują nieudane próby lęgów (np. na groblach stawów), gdzie poddane są wysokiej presji ze strony drapieżników które niszczą gniazda. Wiele rybitw podejmuje również próby lęgów w miejscach, gdzie występują wahania poziomu wody, na skutek czego gniazda są podtapiane lub niszczone przez drapieżniki lądowe (np. norkę amerykańską). Obecność rybitwy rzecznej jest obojętna dla gospodarki rybackiej i nie powoduje konfliktów lokalnych. Jest to gatunek zwiększający atrakcyjność miejsca gdzie występuje, dobrze odbierany przez społeczeństwo.
O rybitwie czarnej

Fot. M. Białek
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt, rybitwa czarna wymaga ochrony czynnej. Jest to również takson chroniony prawem europejskim, wymieniony w załączniku I dyrektywy ptasiej.
Rybitwa czarna jest gatunkiem ptaka negatywnie reagującym na zmiany klimatyczne, który zmniejsza liczebność nie tylko w Wielkopolsce (gdzie jej zasięg ogranicza się do kilku stałych stanowisk), ale w całej Polsce i Europie. Jest związana z różnego rodzaju terenami podmokłymi, m.in. zalewowymi dolinami rzecznymi ze starorzeczami. Z uwagi na wahania poziomu wody oraz częstsze wiosenne susze, ptak ten nie może w sposób bezpieczny wyprowadzić lęgów, które często są niszczone przez drapieżniki (m.in. norkę amerykańską). Platformy lęgowe, jak pokazują wyniki uzyskane m.in. dolinie dolnej Odry czy w dolinie Średzkiej Strugi w Wielkopolsce, w sposób skuteczny zwiększają sukces lęgowy tego gatunku.
Teksty o rybitwach: Michał Białek